Η Σύρος βρίσκεται στη καρδιά του νησιωτικού συμπλέγματος των Κυκλάδων και φέρει τα ανεξίτηλα σημάδια του μεγάλου Κυκλαδικού πολιτισμού, γνωστού ως «Πολιτισμός Κέρος-Σύρος». Όπως καταδεικνύουν τα ευρήματα στις περιοχές Χαλανδριανή και Καστρί, η Σύρος είχε κατοικηθεί από τους προϊστορικούς χρόνους (3η χιλιετία π.χ.). Ο Όμηρος, στην Οδύσσεια, αναφέρεται στο νησί ως «Συρίη», ενώ κατά μία άλλη εκδοχή το όνομα προέρχεται από τη λέξη «Ουσύρα» που σημαίνει ευτυχής. Σύρος ονομάστηκε από τους πρώτους κατοίκους της, τους Φοίνικες, και στη γλώσσα τους «συρ» σημαίνει βράχος. Τον 6ο αιώνα π.χ., γεννήθηκε στο νησί ο φυσικός φιλόσοφος Φερεκύδης, που υπήρξε δάσκαλος του Πυθαγόρα. Θεωρείται εφευρέτης του ηλιοτρόπιου, του πρώτου ηλιακού ρολογιού.
Στη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, χάρη στο μεγάλο αριθμό καθολικών και στη συμφωνία με τον Πάπα, είχαν παραχωρηθεί στη Σύρο ιδιαίτερα προνόμια (χαμηλότερη φορολόγηση), που συνέβαλε καθοριστικά στο μέλλον του νησιού. Με το ξέσπασμα της ελληνικής επανάστασης του1821, οι Συριανοί κράτησαν ουδέτερη στάση. Η καταστροφή όμως της Χίου το 1822 και οι διώξεις των Ελλήνων στη Μικρά Ασία, Σάμο, Ρόδο, Ψαρά, Κάσο και Κρήτη προκάλεσαν ένα μαζικό προσφυγικό κύμα. Οι πρόσφυγες βρήκαν στη Σύρο σχετική ασφάλεια λόγω των προνομίων που απολάμβανε από την Πύλη, αλλά και ένα μεγάλο και ασφαλές από τους ανέμους λιμάνι.
Η Ερμούπολη
Πρωτεύουσα της Σύρου και διοικητικό κέντρο των Κυκλάδων και της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου είναι η Ερμούπολη. Υπήρξε ναυτικό, βιομηχανικό και πολιτιστικό κέντρο του νέου ελληνικού κράτους κατά τον 19ο αιώνα. Το συριανό ναυπηγείο πρωτοστάτησε στην ανασυγκρότηση του ελληνικού εμπορικού στόλου, που είχε καταστραφεί κατά τον απελευθερωτικό αγώνα του 1821. Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα ήταν το πρώτο λιμάνι της Ελλάδας και το σημαντικότερο εμπορικό και ναυτιλιακό κέντρο, γέφυρα ανταλλαγής ιδεών και προϊόντων μεταξύ Δύσης και Ανατολής.
Η Ερμούπολη χτίστηκε το 1837 με σχέδια του Wilhelm von Weiler, με μεγαλοπρεπή δημόσια κτίρια, πνευματικό κέντρο, πανέμορφες μαρμάρινες κατοικίες, μια μεγάλη πλατεία και χαριτωμένα μαρμαρόστρωτα δρομάκια που δίνουν έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στην πόλη. Σήμερα το θέατρο Απόλλων, το εντυπωσιακό Δημαρχιακό Μέγαρο, έργο του Ernst Ziller, το Αρχαιολογικό Μουσείο, οι μεγαλοπρεπείς ναοί, το Βιομηχανικό Μουσείο, το Πολιτιστικό Κέντρο και η Πινακοθήκη, καταμαρτυρούν την ιστορία της μεγάλης οικονομικής ανάπτυξης και της πολιτιστικής παράδοσης της Ερμούπολης.
Το αρχιτεκτονικό στυλ της Ερμούπολης, πάνω στις αρχές του ρομαντικού κλασσικισμού, είναι μοναδικό στο Αιγαίον. Η αίγλη του παρελθόντος, αλλά και η μελλοντική προοπτική, αντανακλώνται στα σπουδαία αρχιτεκτονικά μνημεία και στις πλούσιες εκδηλώσεις πολιτισμού που διοργανώνονται σε όλη τη διάρκεια του έτους.
Η πόλη διαθέτει θερινό σινεμά και σύγχρονο νοσοκομείο.
Η Άνω Σύρος
Η Άνω Σύρος είναι η πανέμορφη μικρή, γραφική δεύτερη πόλη του νησιού. Χτίστηκε από τους Βενετούς στις αρχές του 13ου αιώνα πάνω στο λόφο του Αγίου Γεωργίου, βορειοδυτικά της Ερμούπολης και διατηρεί μέχρι σήμερα τα μεσαιωνικά της χαρακτηριστικά. Η ίδρυση και η ζωή στην πόλη είναι στενά συνδεδεμένες με την περίοδο της Φραγκοκρατίας στην Ελλάδα.
Ο οικισμός απλώνεται στον κεντρικό λόφο της Σύρου, στην κορυφή του οποίου δεσπόζει ο καθολικός ναός του Άγιου Γεωργίου που χτίστηκε, για πρώτη φορά, τον 13ο αιώνα. Αμέτρητα σκαλάκια και στενά σοκάκια με γλάστρες που μοσχοβολούν, χαριτωμένα σπίτια και μικρά καταστήματα, καφέ και παραδοσιακές ταβέρνες με εκπληκτική θέα, δίνουν σήμερα ένα ιδιαίτερα γοητευτικό χαρακτήρα στην Άνω Σύρο, τη γενέτειρα του μεγάλου μουσικού και δάσκαλου του ρεμπέτικου τραγουδιού Μάρκου Βαμβακάρη.
διαβάστε περισσότερα για τη Σύρο
Απάνω Μεριά
Είναι η βόρεια, ορεινή πλευρά της Σύρου, το άγριας ομορφιάς καταπληκτικό τοπίο με τους προϊστορικούς οικισμούς του Καστριού και της Χαλανδριανής. Εδώ, η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως μερικά από τα καλύτερα δείγματα του Κυκλαδικού Πολιτισμού (3η χιλιετία π.Χ.). Στα ανατολικά της Απάνω Μεριάς βρίσκεται η σπηλιά όπου ζούσε ο φιλόσοφος Φερεκίδης, δάσκαλος του Πυθαγόρα. Εξερευνώντας την άγρια και γοητευτική φύση θα συναντήσεις τους οικισμούς Μύτακα, Σαν Μιχάλη, Φοινικιά, Κυπερούσα, Χαρτιάνα, Πλατύ Βουνό κλπ. Σε αυτή την πλευρά του νησιού θα βρεις απομακρυσμένες μικρές παραδεισένιες παραλίες: Γράμματα, Λία, Αετός, Βαρβαρούσα. Μπορείς να πας πιό εύκολα με βάρκα από το Κίνι.
Τα χωριά της ενδοχώρας
Ένα εκτεταμένο δίκτυο δρόμων συνδέει τα παραλιακά χωριά με εκείνα της ενδοχώρας και όλα μαζί με την πρωτεύουσα Ερμούπολη: Χρούσσα, Μάνα, Παρακοπή, Βήσσας, Πάγος, Δανακός, Πισκοπιό, Τάλαντα και Αληθινή. Αυτά τα χωριά υπήρξαν οι πιο δημοφιλείς προορισμοί θερινών διακοπών σε παλιότερες εποχές.